Niðurstaða meints kynferðisbrotamáls á Ísafirði

12.4.2015

Blogg

Þann 14. desember 2013 sögðu allir helstu fréttamiðlar frá meintu kynferðsbroti sem átti að hafa átt sér stað þá um morguninn. Fyrsta opinbera tilkynning lögreglunnar v. málsins var gefin út um hádegisbilið þennan sama dag og er svohljóðandi:

,,Kl.04:20 í morgun var lögreglu tilkynnt um að kynferðisbrot hafi átt sér stað í húsi einu á Ísafirði. Brotaþoli, ung kona, var flutt til viðeigandi skoðunar á heilbrigðisstofnun Vestfjarða á Ísafirði þar sem hún nýtur einnig aðhlynningar.

Strax í framhaldinu voru 5 karlmenn handteknir. Þeir eru í haldi. Lögreglan á Vestfjörðum nýtur aðstoðar tæknideildar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu við rannsókn málsins. Ekki er tímabært að gefa úr frekari upplýsingar um málið enda er rannsókn þess á frumstigi“

Daginn eftir gaf lögreglan svo frá sér aðra tilkynningu vegna málsins. Hún var svohljóðandi:

,,Eins og fram hefur komið í fréttum voru fimm menn handteknir á Ísafirði snemma að morgni laugardagsins 14. desember sl. eftir að ung kona hafði tilkynnt um að brotið hafi verið á henni kynferðislega fyrr um morguninn. Atvikið er talið hafa átt sér stað í húsi einu á Ísafirði. Mennirnir eru allir erlendir ríkisborgarar.

Rannsókn málsins hefur miðað vel og hefur lögreglan á Vestfjörðum notið aðstoðar tæknideildar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu við tæknilega þætti hennar.

Á þriðja tímanum í nótt var mönnunum fimm sleppt að loknum yfirheyrslum. Tveir af þeim hafa enn réttarstöðu sakbornings. Um hádegisbilið í dag úrskurðaði Héraðsdómur Vestfjarða, að kröfu lögreglustjórans á Vestfjörðum, þá báða í farbann til 17. febrúar nk.

Rannsókn málsins heldur áfram.“

Þar með lýkur upplýsingagjöf lögreglu til almennings. Þetta eru allar upplýsingar sem embættið veitti. Vísir tók svo að sér að slúðra um málið en í frétt frá 15. desember segir m.a:

,,Mennirnir eru allir af erlendu bergi brotnir en samkvæmt upplýsingum fréttastofu er stúlkan íslensk og um tvítugt. Lögreglan verst allra frétta og mjög erfitt hefur verið að nálgast upplýsingar um málið, en eftir því sem við komumst næst voru mennirnir stöðvaðir í miðjum klíðum við brot sitt þegar vinkona konunnar kom á vettvang.“

Þessi skrif Vísis bæta engu við efnislega, nema því að konan er íslensk og um tvítugt. Orðin ,,Eftir því sem við komumst næst“ eru auðvitað ekkert annað en léleg afsökun til að birta slúður og kalla það frétt.

Það vakti strax athygli mína að margir fjölmiðlamenn virtust við lestur ofangreindra tilkynninga detta algjörlega úr sambandi við gagnrýna hugsun sína, hafi hún þá einhverntíman verið til staðar yfir höfuð.

Skrif um málið virtust almennt bera með sér að menn og konur hefðu á einhvern yfirskilvitlegan hátt getað skorið úr um sekt mannanna á grundvelli þessara upplýsinga.

Þá steig einnig fram nokkur hópur fólks sem ýmist í viðtölum eða athugasemdakerfum var tilbúið að fullyrða að mennirnir væru sekir. Harpa Oddbjörnsdóttir, talskona Sólstafa á Ísafirði sem eru einskonar systursamtök Stígamóta, var ein þeirra sem sparaði ekki stóru orðin. Hún lét hafa eftir sér í viðtali:

„þetta er rosalegt brot, hreint og klárt brot […] fólk er í áfalli hérna bara […] það er náttúrulega alltaf erfitt að hugsa til þess að svona menn gangi lausir […] það er náttúrulega óþægileg tilhugsun að vita af þeim hérna í bænum“

Mér fannst nú ansi tilkomumikið að Harpa hefði með femínísku innsæi sínu leyst þetta mál á innan við tveimur sólarhringum eftir að það kom upp og lái mér hver sem vill. Með þessu lét hún lögregluna á Ísafirði líta svolítið út eins og vondan þátt af klaufabárðunum þar sem þeir voru enn að bjástra við að rannsaka málið.

Ég sendi henni fyrirspurn um það hvernig hún gæti vitað með vissu að mennirnir væru sekir. Það væri enda mjög til bóta fyrir fórnarlömb ofbeldis og samfélagið allt ef við gætum bara vísað málum sem þessum til hennar eða annara femínsta til úrlausnar.

Hún svaraði ekki.

Það sem gerist næst í málinu er að Ríkissaksóknari fellir málið niður. Þetta gerist sama dag og farbannið sem tvímenningarnir máttu sæta féll úr gildi. Í frétt sem birtist á visir.is þann 18. febrúar segir:

,,Ríkissaksóknari hefur fellt niður mál gegn tveimur erlendum karlmönnum sem handteknir voru um miðjan desember. Þeir voru grunaðir um kynferðislegt brot á ungri konu í húsi á Ísafirði.

Vefurinn Bæjarins Bestu hefur eftir Daða Kristjánssyni, saksóknara hjá embættinu, að það sem fram hafi komið við rannsókn málsins hafi ekki þótt nægilegt eða líklegt til sakfellis. Vísar Daði til 145. greinar laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.“

Hér er vert að benda á að Harpa Oddbjörnsdóttir, konan sem leysti málið með því einu að styðjast við femíníska hugmyndafræði, starfar einmitt fyrir vefinn Bæjarins Besta.

Þá vil ég einnig benda á að svör Daða Kristjánssonar eru þau einu svör sem hann getur veitt. Saksóknari getur ekki fabúlerað um ástæður þess að mál eru felld niður né heldur lýst skoðunum sínum á ástæðum þess. Það eina sem hann getur gert er að vísa til laga um meðferð sakamála og því verður svarið við þessari spurning ávalt það sama.

Mig grunar að Harpa sé sá blaðamaður sem ræddi við Daða fyrir Bæjarnis Besta og hafi gengið á eftir þessu fyrirsjáanlega svari vegna þess að femínistar hafa undanfarin misseri tönnlast á þessu þegar meint kynferðisbrotamál eru niðurfelld.

Femínistar segja þetta ekki staðfesta sakleysi (sem er út af fyrir sig rétt) og láta þannig í veðri vaka að menn séu sekir jafnvel þó þeir hafi ekki verið saksóttir hvað þá annað. Ég vil þó hvorki hengja bakara né smið á grundvelli þessara grunsemda minna.

Þegar hér er komið við sögu virðist þetta mál einfaldlega vera um garð gengið. Femínistar merkja það samviskusamlega í kladdann sem enn eitt málið þar sem helvítis feðraveldið sameinaðist um að sleppa nauðgurum af því að það er svo mikið sport að nauðga konum.

Þá gerist það að RÚV segir af því fréttir þann 7. apríl sl. að einum mannana hafi verið geiddar skaðabætur úr Ríkissjóði vegna málsins. Í frétt RÚV segir m.a:

,,Einn fimmenninganna, sem voru handteknir á Ísafirði í desember 2013 grunaðir um kynferðisbrot gegn ungri stúlku, hefur fengið greiddar miskabætur úr ríkissjóði. Maðurinn krafðist skaðabóta vegna handtöku, farbanns, líkamsrannsóknar og húsleitar.

Manninum voru greiddar 250 þúsund krónur í miskabætur og tæplega 300 þúsund í málskostnað, samtals tæplega 550 þúsund krónur. Hinir fjórir fóru einnig fram á skaðabætur“

Ég hef síðan fengið staðfest að Ríkislögmaður hafi fallist á að greiða þremur mannanna bætur en ekki aðeins einum þeirra. Þá er mál þess fjórða enn í sama farvegi en fimmti maðurinn hefur ekki gert kröfu í málinu.

Málið liggur semsagt þannig að kona sakaði fimm útlenda karlmenn um nauðgun, þeir voru teknir höndum á grundvelli þessara ásakana en látnir lausir innan sólarhrings. Því næst var málið látið niður falla og nú er verið að greiða þeim skaðabætur úr ríkissjóði.

Allt annað sem þið heyrðuð var slúður og áróður femínista. Allar yfirlýsingar um sekt mannanna komu frá fólki sem er vitstola af femínisma. Þið vitið, sama fólkinu og vill ýmist létta á kröfum um sönnunarbyrði í kynferðisbrotamálum eða hreinlega snúa henni við.

Án þess að beita framúrstefnulegri aðferðum en femínistar gera, get ég af fyrirliggjandi upplýsingum ályktað þetta:

Að í litlu húsi á Ísafirði ákvað kona nokkur, kannski eilítið kennd, að gamna sér með körlum fimm. Ekki bjóst hún við, né hafði hún undirbúið sig fyrir, að vinkona hennar kæmi að henni við þessa iðju sína.

Þegar það aftur á móti gerðist fór konan unga í kleinu. Til að koma sér undan ábyrgð á hegðun sem ekki samræmdist þeirri ímynd sem hún vildi halda uppi, ákvað hún að firra sig ábyrð á gjörðum sínum með því að saka karlana fimm um að hafa þröngvað sér til þeirra athafna sem hún af einhverjum ástæðum vildi ekki gangast við.

Ég gæti auðvitað haft rangt fyrir mér. En mér finnst það ólíklegt. A.m.k. svona í grófum dráttum. Ég er í öllu falli ekki nógu klikkaður til að mæla fyrir refsingu á konunni á meðan það hefur ekki verið sannað upp á hana að hún hafi viljandi borið mennina röngum sökum. Sem mér finnst þó allt benda til að hún hafi gert.

Þá vantar töluvert upp á kvenhatur mitt til að ég geti hugsað mér að nota þetta mál og önnur eins, til að mæla fyrir því að konur verði sviptar mannréttindum sínum til að vernda karla frá því kynbundna ofbeldi sem falskar ásakanir um kynferðisbrot sannarlega eru.

Ætli ég sé einn um að finnast áhugavert að sjá hversu mikill munur er á eðli og umfangi frétta af málinu eftir því hvort ætluð sekt var karlanna eða konunnar?

SJ

Taktu þátt | Óskast Rannsókna- & heimildasafn |

One Comment á “Niðurstaða meints kynferðisbrotamáls á Ísafirði”

  1. Haukur Says:

    Ég man vel þegar þetta mál kom upp og þeim yfirlýzingum sem fygldu í kjölfarið, þar til málið „gufaði“ upp. Takk fyrir að rifja þetta upp og segja söguna „alla“.

%d bloggurum líkar þetta: