Femínistaskjölin

Í byrjun mars sl. tóku nokkrir karlmenn sig saman og efndu til myllumerkisherferðarinnar #DaddyToo. Þetta var í kjölfar #MeToo herferðarinnar þar sem konur stigu fram og greindu frá ýmist kynferðisofbeldi eða kynferðislegri áreitni.

Mér þótti þetta framtak vitaskuld bæði eftirtektarvert og spennandi.

Tilgangur #DaddyToo er að vekja athygli á stöðu feðra sem sæta tálmun á umgengni við börn sín. Og auðvitað um leið, stöðu þeirra barna sem beitt eru þessu ofbeldi.

Í raun er hér um að ræða ekki svo ólíkar myllumerkisherferðir. Hvor um sig tekur á ofbeldi sem a.m.k. virðist beinast meira gegn öðru kyninu en hinu.

Ég gladdist auðvitað mjög þegar ég sá þessu hrundið af stað en sama tíma var ég þó vonlítill um að þetta myndi hafa veruleg áhrif.

Því miður.

Af einhverjum ástæðum er lítið til skiptanna í samfélagi okkar þegar kemur að því að sýna þjáningu karla hluttekningu, samúð og samkennd. Þessu er aftur á móti öfugt farið þegar harmur kvenna er annarsvegar.

Hver einasta reynslusaga sem sögð er undir báðum þessum myllumerkjum hefur líka aðra hlið. Það er jafnan ómögulegt að meta af lestri einhliða frásagna, hvernig í pottinn er búið í einstökum málum.

Ég held þó að flestir séu því sammála að báðar þessar herferðir sýni fram á raunveruleg vandamál sem vel má, og ætti að reyna að laga að einhverju marki með samstilltu átaki.

Pétur Pan hefði auðvitað haldið að femínistar myndu taka #DaddyToo fagnandi.

Með þessu á ég við að þegar femínistum er bent á atriði sem sýna ótvírætt fram á að hreyfing þeirra er ekki lengur að berjast fyrir jafnrétti heldur fremur kvenréttindum, og í mörgum tilfellum hreinum og klárum forréttindum, er viðvæðið jafnan á þá leið að það sé ekki þeirra djobb að berjast fyrir karla. Þeir verði bara að hysja upp um sig buxurnar og leggja sjálfir í púkkið.

Við slík tilefni er jafnan sagt að körlum sé ekki bara velkomið að láta til sín taka, heldur sé það hreinlega kærkomið. Þessu fylgir gjarnan eftirmálinn um að hið ímyndaða feðraveldi jaðarsetji karla ekki síður en konur. Svona svo gripið sé niður klassíska femíníska hugmyndafræði.

Og þetta er einmitt það sem forsprakkar #DaddyToo eru að gera. Þeir eru að leggja sín lóð á vogarskálarnar í von um réttlæti og aukin lífsgæði fyrir karlmenn framtíðarinnar og þau börn sem í dag búa við skert réttindi og lífsgæði sem sem leiða af femíníska módelinu.

Allir sem fylgjast með þessari baráttu vita að hún vinnst ekki á einum degi. Það eru yfirgnæfandi líkur á að þeir sem fórna sér í baráttunni í dag, munu ekki njóta uppskerunnar því enn sést varla til lands í þessum málaflokki. Að minnsta kosti ekki á okkar eylandi.

Því fór þó fjarri að landslið okkar í ,,jafnrétti“ tæki því fagnandi að karlar hefðu svarað kallinu og ætluðu sér nú að láta til sín taka í jafnréttisbaráttunni.

Raunar voru viðbrögðin þveröfug.

#DaddyToo framtakið mætti umsvifalaust slíkri heift að engum gat dulist hver skilaboðin voru frá femínistum: Karlmenn skyldu hafa sig hæga. Ekki tjá sársauka sinn og alls ekki voga sér að stugga við kerfi sem í dag tryggir konum forréttindi á kostnað feðra og barna. Ellegar mættu þeir búast við því að ráðist yrði á persónu þeirra á opinberum vettvangi með öllum tiltækum ráðum í samstilltu átaki femínista úr öllum lögum samfélagsins. Bæði á samfélagsmiðlum og í fjölmiðlum.

Og einmitt þetta sýna femínistaskjölin svo ekki verður um villst.

Ég gæti svosem skemmt skrattanum og límt hér inn óbreyttan texta úr ,,fræðum“ femínista sem lýsir svona viðbrögðum sem ,,ótta ríkjandi valdakerfis við að glata forréttindum sínum„. Hvernig það að krefjast jafnréttis, muni alltaf leiða til þess að tímabundið óreiðuástand skapist í sölum valdisins og fleira í þeim dúr.

En ég nenni því ekki. Þið hafið örugglega flest, ef ekki öll, heyrt þetta.

Og þá komum við að femínistaskjölunum sem hafa verið aðeins í umræðunni. Hvað sýna þessi femínistaskjöl og hvernig skipta þau máli í þessu samhengi?

Ég ætla að gera mitt besta til að útskýra það hér.

Femínistaskjölin eru safn skjáskota sem náðust úr lokuðum hópum femínista. Einkum fésbókarhóp sem nefnist Aktívistar gegn nauðgunarmenningu.

Um er að ræða lekagögn sem komu frá konu úr þessum hópi sem telur einar 2.500 konur eða þar um bil. Það er ágætt að vita að a.m.k. einni konu var misboðið.

Hvort allar hinar séu svona harðkjarna femínstar skal ósagt látið. En mér er þó spurn hvers vegna það fór nákvæmlega ekkert fyrir rödd skynseminnar í því andrúmslofti múgæsingar sem heltók þennan miður smekklega hóp femínista.

Nú gæti hinn venjulegi maður spurt sig; hvaða læti eru þetta yfir einhverju fuglabjargi á facebook? Er það eitthvað nýtt að forréttindafemínistar séu á móti því að karlar geri eitthvað annað en að láta allt yfir sig ganga?

Og það er réttmæt spurning.

Spurning sem erfitt væri að svara ef einungis væri um að ræða þessi venjulegu eilífðarbörn sem verða fyrir óafturkræfum andlegum skaða við það eitt að heyra skoðanir sem ekki samrýmast þeirra eigin.

Þið vitið hvaða femínista ég er að tala um. Þessa sem þarfnast sérstakrar viðvörunar (e. Trigger Warning) ef eitthvað annað en hið heilaga femíniska guðspjall er við það að þröngva sér upp á skilningarvit þeirra.

En femínistaskjölin eru bara svo miklu, miklu meira en það.

Vissulega er meirihluti þeirra femínista sem tjá sig á þessum þráðum bersýnilega nöttz (pun intended). En í þeim er líka að finna femínista úr efstu lögum samfélagsins. Fólk sem gegnir valda- og áhrifastöðum.

Og það er akkúrat hér sem hnífurinn stendur í kúnni.

Einmitt í ljósi stöðu sinnar, geta þær í raun og sann staðið í vegi fyrir foreldrajafnrétti með áhrifaríkum hætti.

Við skulum taka bara örfá dæmi um það sem sumar þeirra segja en aðrar styðja, ýmist beint eða óbeint:

1. Formanni Félags um foreldrajafnrétti er gefið að sök að hafa myrt barnsmóður sína.
2. Karlmaður sem hefur látið til sín taka í jafnréttisumræðunni er sagður geðveikur og best settur inni á stofnun.
3. María Lilja Þrastardóttir, þekktur forréttindafemínisti og blaðakona lýsir því að sér finnist perralegt að kalla sig Daddy og önnur segir enn perralegra að halda ráðstefnu undir heitinu ,,Leyfi til að elska“
4. Varaformaður Samfylkingarinnar, Heiða Björg Hilmisdóttir ,,lækar“ færslu sem endar á orðunum ,,rústum þessum gaurum“ og aðra færslu þar sem kallað er eftir slúðri og níði um þá karlmenn sem voga sér að vera sýnilegir í #DaddyToo baráttunni. Þess ber að geta að Heiða Björg skráði sig í fésbókarhóp #DaddyToo gagngert til að njósna eða ,,spæja“ um mennina sem verið var að skipuleggja aðför að svo notuð séu hennar eigin orð. Hún afskráir sig svo síðar úr #DaddyToo hópnum og hefur um leið um það þau orð að henni þyki leitt að geta ekki haldið áfram að ,,spæja“ eins og hún orðar það.
5. Ráðgjafi Katrínar Jakobsdóttur forsætisráðherra í jafnréttismálum, Halla Gunnarsdóttir er meðlimur í þessum hóp og skrifar innlegg þar sem hún hrósar konunum fyrir að taka þennan slag (þ.e. slaginn að kveða baráttu karla gegn tálmunarofbeldi í kútinn strax í fæðingu).
6. Ritstjóri Stundarinnar, Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir lætur einnig til sín taka og óskar eftir gögnum sem sýni fram á að einhverjir meðlimir Daddytoo hreyfingarinnar séu ofbeldismenn. Þessu kalli svarar Sigrún Jóhannesdóttir lögm. og segist veriða með mál á sínu borði sem afhjúpi bæði kerfið og föðurinn. Gera verður ráð fyrir að með þessu sé hún að lýsa yfir vilja til að leka þessum gögnum í fjölmiðla.
7. Sigrún Sif Jóelsdóttir, verkefnastjóri í sálfræðideild Háskóla Íslands lætur ekki sitt eftir liggja og viðrar hugmynd um að vinna rannsókn á forsjárlausum feðrum með það að markmiði að sýna fram á ofbeldishegðun forsjárlausra feðra. Hún fullyrðir að meðlimir #DaddyToo hreyfingarinnar og Félags um foreldrajafnrétti séu margir með dóma fyrir ofbeldisbrot og aðrir með kærur.
8. Þórey Guðmundsdóttir prestur vegur að fyrsta manni á lista Karlalistans. Hún lætur í veðri vaka að sökum dvalar sinnar á BUGL sem unglingur sé hann hættulegur. Þar dvaldi hann vegna taugakvilla sem hann hafði ekkert val um að þjást af og hefur síðan elst af honum.  Eitthvað sem gerir hann greinliega að minni manni í huga prestsins. Þessi kona starfaði um árabil hjá Sýslumannsembættinu við sáttameðferð í forræðisdeilumálum. Sú spurning vaknar vissulega, hvort hún hafi þar orðið sér út um þessar trúnaðarupplýsingar.

Skjölin

Hér eru slóðir á gögnin sem mér bárust eins og þau bárust og þessi umfjöllun byggir á.

Fyrst eru textaskjöl með samantektum og einstökum skjáskotum. Næst eru skjáskot úr hverju skjali fyrir sig auk fleiri skjáskota sem ekki birtast endilega í samantektunum. Möppunúmer svara til númers samantektarskjals sem um ræðir.

Sjón er sögu ríkari. Ég myndi líklega setja Trigger Warning fyrir framan þetta ef ég teldi að feðrahreyfingin væri að megin uppistöðu samansafn geðsjúklinga. En ég veit að svo er ekki. Sem betur fer.

• Samantektir
• Skjáskot mappa 1
• Skjáskot mappa 2
• Skjáskot mappa 3
• Skjáskot mappa 4
• Skjáskot mappa 5
• Skjáskot mappa 6
• Skjáskot mappa 7
• Skjáskot mappa 8

Búast má við að bætt verði í þetta gagnasafn á næstu dögum og færslan uppfærð eftir þörfum.

SJ

| Taktu þátt | Óskast | Rannsókna- & heimildasafn |