Ingibjörg Sólrún Gísladóttir harmar sýknudóm og kveður upp sinn eigin

Það virðist nú regla fremur en undantekning að stöku áhrifakonur í íslensku samfélagi geri aðför að körlum sem sýknaðir hafa verið af ákæru um nauðgun eða sæta kæru og rannsókn fyrir slík brot.

Þetta sýnir okkur auðvitað að það eru ekki konur sem standa frammi fyrir baráttu gegn heilu valdakerfi í meintum nauðgunarmálum eins og femínistar halda fram. Það eru ákærðir karlar sem mega sín lítils gagnvart misskipulögðum samtökum kvenna sem dæma þá opinberlega. Stundum þrátt fyrir að sýkna liggji fyrir í máli þeirra.

Nú síðast stígur fram engin önnur en Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, fyrrv. Utanríkisráðherra og fellir dóm yfir fimm ungum körlum. Karlarnir sem um ræðir voru nýlega sýknaðir í máli þar sem stúlka kærði þá fyrir nauðgun.

Í umræddu máli liggur fyrir vitnisburður um að stúlkan hafi, fyrst eftir samskipti við ákærðu, gortað sig yfir að hafa tekið þátt í hópkynlífi eða ,,orgíu“ eins og hún kallaði það. Þegar henni aftur á móti barst henni til eyrna að til væri myndbandsupptaka af atburðum, tjáir hún vitnum að hún muni bregðast við með því að segja það sem fram fór hafa verið nauðgun, fari myndbandið í dreifingu.

Ég geri máli þessu ítarleg skil hér.

Ummæli Ingibjargar:

Það er ekki hægt að segja að Ingibjörg sé að skafa eitthvað utan af því hér. Einhver femínísk rödd inni í höfðinu á henni hefur sannfært hana um að drengirnir séu sekir. Ingibjörg reifar forsendur fyrir dómi sínum í þessari stuttu fésbókarfærslu.

Það verður að viðurkennast að aðferð Ingibjargar virðist miklu mun markvissari en dómstóla. Það er því kannski ekki óskiljanlegt að til sé fólk sem langar a.m.k. að trúa því að úrlausn sakamála geti verið svona ótrúlega einföld.

Forsendukafli Ingibjargar er á við eina efnisgrein í miklu lengri forsendukafla úr dómninum sjálfum. Hafa ber þó í huga að þar voru náttúrulega að verki einhverjir seinvirkir, ójafnréttissinnaðir, gamaldags feðraveldisdónar að fremja enn eitt ódæðið gegn kvenþjóð allri … eða eitthvað svoleiðis.

En skemmtum skrattanum eilítið. Látum um stund eins og það þurfi að taka þennan femínistabúllí alvarlega og greinum forsendur hennar með hliðsjón af fyrirliggjandi opinberum gögnum.

Reyndar rek ég mig strax á að það er öllu erfiðara að setja fingur á forsendur ákvörðunar Ingibjargar en dómaranna við Héraðsdóm Reykjavíkur. En líklega opinberar það bara þá staðreynd að ég er ekki búinn að tileinka mér nógu mikinn femínisma. Ég meina, hver er svosem þörfin á að rökstyðja dómsniðurstöðu sem þessa? Er ekki árið 2015 núna!?

En jæja.

Í fyrsta forsendulið dóms Ingibjargar segir: ,,Það eru engin áhöld um að atburðurinn átti sér stað en það eru áhöld um samþykki sem ræður úrslitum„.

Því fer fjarri að það séu einfaldlega áhöld um samþykki sem ráði hér úrslitum. Í forsendu dómsniðurstöðu varðandi þann ákærulið sem snýr að meintri hópnauðgun er tekið fram að forsendur dómsins séu:

1. Að vitnisburður stúlkunnar hafi verið breytilegur.
2. Að vitnisburður ákærðu og allra vitna, nema vinkvenna stúlkunnar, hafi verið í samræmi og bent til sakleysis ákærðu.
3. Að stúlkan virðist fyrst hafa greint frá nauðgun eftir að myndbandsupptöku bar á góma og er í þessu sambandi vísað til vitnisburðar nokkurra vitna sem bera að stúlkan hefði sagt að færi myndbandið í dreifingu þá myndi hún segja að það sem þar sæist væri nauðgun.
4. Að vinir stúlkunnar hafi borið að ekkert benti til þess að hún hafi lent í einhverju í kvöldið sem hin meinta naugðun átti að hafa verið framin og raunar hafi hún hreykt sér að því að hafa tekið þátt í ,,orgíu“ eins og hún orðar það í rafrænum samskiptum.
5. Að fyrir liggji afrit rafrænna samskipta stúlkunnar við einn ákærðu sem áttu sér stað aðeins nokkrum klukkustundum eftir meint brot. Þar segjist stúlkan ósátt við upptökuna en gefur ekkert til kynna um að hún hafi upplifað samskiptin sem nauðgun.
6. Að vitni sem sáu upptökuna í heild hafi borið að upplifun sín af því væri sú að stúlkan væri samþykk því sem fram fór.
7. Að fyrir liggji upptaka úr eftirlitsmyndavél þar sem stúlkan sést fara úr húsinu eftir samkvæmið. Þar sést hún tala í síma jafnframt því að sækja þýfi sem komið hafði verið fyrir undir stiga í húsinu. Dómurinn metur það svo að af upptöku verði ekki ráðið að hún hafi skömmu fyrr orðið fyrir því alvarlega broti sem lýst er í ákæru.
8. Loks er það mat dómsins að gögn um skoðun á neyðarmóttöku styðji heldur ekki framburð stúlkunnar.

Það hlýtur einfaldlega að blasa við öllum hér að þetta mál er alls ekki þannig vaxið að niðurstaða í því hafi oltið á orði á móti orði, annarsvegar stúlkunnar og hinsvegar ákærðu. Það er sjálfsagt leitun að lélegri dæmum af þeirri títt nefndu réttarfarsklemmu.

Er svo eitthvað nýtt að í meintum nauðgunarmálum séu áhöld um samþykki milli meints fórnarlambs og meints geranda? Skyldi henni hafa lærst þetta í störfum sínum fyrir UN Women?

Í öðrum forsendulið dómsniðurstöðu Ingibjargar segir: ,,En hvernig má það vera að það sé ekki skilgreint sem ofbeldi þegar fimm strákar bókstaflega ganga í skrokk á 16 ára stelpu og taka sig saman um að ríða henni. Fyrst þetta er ekki ofbeldi hvað er þetta þá“

1. Það er ein manneskja sem heldur því fram að gengið hafi verið í skrokk á henni. Stúlkan sjálf. Til frásagnar um annað eru ákærðu og þeir sem vitnuðu um að hafa séð myndbandsupptöku af atburðinum í heild sinni. Allir sem það gerðu og vitnað er til í dómsskjali segja að um hafi verið að ræða kynlíf án ofbeldis. Aukinheldur kemur fram á einum stað í dómsskjali að stúlkan hafi óskað eftir samförum við einn hinna ákærðu en hann neitað (þetta er skömmu áður en hin meinta nauðgun á að hafa átt sér stað). Á öðrum stað kemur fram að þegar einn hinna ákærðu gat ekki eða vildi ekki taka þátt í kynlífinu á þann hátt sem hún óskaði hafi hún hlegið að honum.
2. Svo er náttúrulega hitt, að til eru upplýsingar um það hvaða mat stúlkan sjálf lagði á atburðinn eftir á. Hún lýsir atburðum ekki sem nauðgun eða ofbeldi heldur sem ,,orgíu“. Hún breytir túlkun sinni aðeins eftir að myndbandsupptöku ber á góma.

Semsagt, það er stutt framburði hlutaðeigandi og vitna að hér hafi ekki verið gegnið fram með ofbeldi. Raunar styður framburður stúlkunnar sjálfrar þetta allt þar til hún fregnar af myndbandsupptökunni sem hún er eðlilega og með réttu ósátt við.

Loks segir Ingibjörg í þriðja forsendulið dómsniðurstöðu: ,,Atvikalýsing liggur fyrir og ég veit hvað mér finnst um svona athæfi. Ég er fullfær um að kveða upp þann dóm að þessir strákar eru sekir um ofbeldi“

1. Atvikalýsing ,,liggur ekki fyrir“ nema að því leiti að sex einstaklingar sem eru beinir aðilar að málinu hafa hver lýst atvikum. Stúlkan og svo hver hinna ákærðu. Myndbandsupptaka var um tíma til af öllu því sem fram fór sem sýndi atburði í öðru ljósi en stúlkan lýsir og loks hefur vitnisburður vitna og afrit af rafrænum samskiptum varpað frekara ljósi á málsatvik.
2. Það er ekki hægt að komast að því að atvik, eins og þeim er lýst í dómsskjali, gefi til kynna að hér hafi verið um nauðgun að ræða. Það sjá allir sem lesa fordómalaust meira en aðeins vitnisburð stúlkunnar eins og femínistar virðast láta sér nægja.

Það er spurning hvað þetta innlegg Ingibjargar gerir fyrir femínismann. Ætli fólk sjái nú svart á hvítu að það þurfi að blása í lúðrana og frelsa oss frá illu vopnuð femínískri hugsjón?

Eða hitt, að fólk sjái að femínismi ruglar fólk í ríminu?

SJ

| Taktu þátt | Óskast | Rannsókna- & heimildasafn |